ΣΟΦΙΑ ΚΑΝΑΚΗ
Δράση στα Προπύλαια Πανεπιστημίου Αθηνών, 23/5/2013
Η ΠΟΡΕΙΑ ΕΝΟΣ ΕΡΓΟΥ
Δράση στα Προπύλαια Πανεπιστημίου Αθηνών, 23/5/2013
Η ΠΟΡΕΙΑ ΕΝΟΣ ΕΡΓΟΥ
Τον Ιανουάριο του 2000 ξεκίνησα να κατασκευάζω μια μηχανή κειμένων η οποία ολοκληρώθηκε στο διάστημα ενός χρόνου. Επρόκειτο για μια γλυπτική κατασκευή, έναν μηχανισμό, μέσω του οποίου δοκίμασα να παραστατικοποιήσω το κλειστό, αυτοτελές και αμετάβατο πεδίο της γλώσσας.
Ανάμεσα σε άλλα στοιχεία που συσσωρεύτηκαν κατά την επεξεργασία του έργου, ένα απόσπασμα από την Επικράτεια των σημείων του Ρολάν Μπαρτ, σηματοδότησε τον πυρήνα του:
«...η δική τους [γραφομηχανή], λόγω των αναρίθμητων στοιχείων της –που δεν είναι αραδιασμένα σε γράμματα πάνω σ’ ένα μέτωπο από πλήκτρα, άλλα τυλιγμένα σε κυλίνδρους–, φέρνει στο νου το σχέδιο, την ιδεογραφική διάστιξη διασκορπισμένη σ’ όλο το φύλλο χαρτιού, με μια λέξη στο χώρο».
Παράλληλα, ανακάλεσα τα κυλινδρικά προσευχητάρια των βουδιστών στα οποία, μέσω της περιστροφής των κυλίνδρων –με μια κίνηση του χεριού– τα καρούλια των κειμένων-προσευχών που περικλείουν, μπαίνουν σε κίνηση· «ενεργοποιούνται». Χάρη σε αυτά, κατάφερα να μεταβώ στη οριστική δόμηση του έργου: Ένα τείχος κειμένων, μια μηχανή πολλαπλών γραναζιών (μήκους τεσσερισήμισι μέτρων και ύψους τριών), που αποτελείται από είκοσι δύο καρούλια με τυλιγμένα κείμενα.
Τον Ιούνιο του 2001 παρουσίασα για δύο μέρες το έργο –ως μέρος της διπλωματικής εργασίας μου– στο Α’ εργαστήριο Γλυπτικής της Ανώτατης Σχολής Καλών Τεχνών επί της οδού Πειραιώς 254. Κατόπιν, αυτό συσκευάστηκε και αποθηκεύτηκε σε ένα υπόγειο.
Τον Μάρτιο του 2008, έστησα το έργο –επ’ ευκαιρία της ατομικής μου έκθεσης– για είκοσι δύο μέρες στον τεχνοχώρο «Το Μήλο», για να επιστρέψει και πάλι, συσκευασμένο, στο ίδιο υπόγειο.
Την Πέμπτη 23 Μαΐου του 2013, στα Προπύλαια του Πανεπιστημίου Αθηνών επί της οδού Πανεπιστημίου,εκχωρώ αυτόν τον κλειστό μηχανισμό, –του αδρανούς, παγιωμένου και νεκρού λόγου που τροφοδοτεί μια κατάσταση τυφλότητας προς το Πραγματικό– στην καταστροφή μέσω της καύσης.
Ίσως είναι απαραίτητο να ανοίξει ένας χώρος για την υποδοχή αυτού που δεν γεννήθηκε ακόμη, αυτού που θα ανταποκρίνεται στα ίδια τα πράγματα, στην παρούσα κατάσταση των πραγμάτων, με τρόπο εμπράγματο.
Σοφία Κανάκη,
Αθήνα 2013.